Hastalık geçmişinin (öyküsünün) değerlendirilmesi (anamnez)

yazar:  PD Dr. med. Gesche Tallen, editör:  Maria Yiallouros, Yayın İzni:  Prof. Dr. med. Ursula Creutzig, Dr. med. Ebru Saribeyoglu, türk tercüman:  Sait Kont, Last modification: 2015/06/25 https://kinderkrebsinfo.de/doi/e30515

Her doktor herhangi bir hasta çocuk servisine yattığında her çocuktan her hangi bir tedaviye başlamadan önce hastalık geçmişi hakkında tüm ayrıntıları öğrenmek isteyecektir. Bu doktor genellikle bir ilk basamak çocuk doktoru, bir beyin ve sinir cerrahı veya bir çocuk kanser uzmanı (onkolog) olabilir. Hastayı sevk eden çocuk doktoru ön bilgi vermiş olsa bile, hastaya ve yakınlarına şikayetlerin türü, ne zaman başladığı ve seyri konularında ve olası risk faktörleri (örneğin kalıtsal hastalıklar) hakkında çeşitli sorular yöneltilecektir.

(© WavebreakMediaMicro - Fotolia.com)

Tıp dilinde „anamnez“ denilen bu araştırma ve bunu takip eden bedensel yani fiziksel muayene‎ hasta ve yakınları için bazen pek hoş olmayabilir. Ama bu muayeneler ağrı verici değildir ve yapılmaları tıbbi bakımdan mutlaka gereklidir. Çocuğu tedavi edecek ekip ancak bu şekilde hastayı ve problemlerini tanıyabilir ve hasta için en uygun tedaviyi planlayıp uygulayabilir.

Hastalık öyküsü genellikle şu bölümlerden oluşur:

• Güncel öykü (anamnez): Hastanın kliniğe getirilmesine neden olan şikayetlerin neler olduğu ve ne zamandan beri varolduğu sorulur. Ayrıca bu konuda şimdiye kadar herhangi bir işlem veya tedavi yapılıp yapılmadığı sorulur.
• Hastanın hikayes: Bu bölümde örneğin hamilelik, doğum ve doğumdan sonraki ilk haftaların nasıl seyrettiği, çocuğun emzirilip emzirilmediği ve hangi süre boyunca emzirildiği konularında sorular yöneltilir. Ayrıca çocuğun ne zaman emeklemeye başladığı, oturabildiği, konuşmaya başladığı hususları da sorulur. Çocuğa uygulanan aşılar, geçirdiği çocuk hastalıkları, diğer hastalıkları, hastaneye yatıp yatmadığı, alerji durumu, yeme ve içme alışkanlıkları, küçük ve büyük abdesti, ilaç alıp almadığı, alıyorsa hangi ilaçları aldığı sorulur. Bunun yanısıra çocuğun kabiliyetleri ve kuvvetli ve zayıf yanları konularında sorular yöneltilir.
• Sosyal anamnez: Bu bölümde örneğin hastanın nerede ve nasıl yaşadığı, anaokuluna veya okula gidip gitmediği, orada sorunları olup olmadığı, annesinin ve babasının çalışıp çalışmadıkları gibi sorular yöneltilir.
• Ailesel anamnez: Bu bölümde örneğin hastanın ailesinde ve yakın akrabalarında belirli hastalıkların görülüp görülmediği, hastanın kardeşlerinin olup olmadığı, kardeşleri varsa onların sağlıklı olup olmadıkları konularında sorular yöneltilir.

Hasta ve yakınları tabii ki ilk anda bütün ayrıntıları hatırlamayabilir, ama bu pek önemli değildir. Hatırlanan bilgileri ve ayrıntıları tedavi ekibine daha sonra aktarabilmek için daha fırsatlar çıkacaktır. Bu kapsamda sarı defteri daima yanınızda bulundurmanız faydalı olacaktır. [sarı defter‎].