Kemoterapi

yazar:  PD Dr. med. Gesche Tallen, editör:  Maria Yiallouros, Yayın İzni:  Prof. Dr. med. Dr. h.c. Günter Henze, türk tercüman:  Sait Kont, Last modification: 2018/05/16 https://kinderkrebsinfo.de/doi/e2070

Çocuklarda ve gençlerde kanser tedavisinde uygulanan radyoterapi‎ ve ameliyat‎ yöntemlerinin yanısıra kemoterapi uygulaması, üçüncü terapi sütununu oluşturur. Kemoterapi terimi, “sitostatik” denilen ve hücre büyümesini frenleyen ilaçlarla tedavi anlamına gelir.

Sitostatiklerin [sitostatik‎] hücre büyümesini frenleyici etkileri hakkında ilk bilgiler, adına alkilanz‎ denilen suni olarak elde edilen maddelerin kullanılması esnasında elde edilmiştir.

İlk defa 1940’lı yılların sonlarına doğru akut lenfoblastik lösemi hastalarında sitostatik yardımıyla adına remisyon‎ denilen hastalığın gerilemesi olayları gözlenmiştir. Günümüzde halen çeşitli madde gruplarından elde edilen otuzun üzerinde sitostatik ilaç çocuk ve gençlerde kanser tedavisinde kullanılmaktadır.

Kemoterapi şu hedeflerle uygulanabilir:

• Habis bütün hücre‎lerin telef edilmesi hedefiyle.
• Bir katı yani solid tümör‎ün bir ameliyatla veya radyoterapi uygulamasıyla ufaltılmasından sonra arta kalan kötü huylu hücrelerin tamamen telef edilmesi hedefiyle (adyuvant kemoterapi).
• Bir ameliyata veya radyoterapiye başlamadan önce tümörün ufaltılabilmesi için kötü huylu hücrelerin telef edilmesi amacıyla (neoadyuvant kemoterapi).
• En ufak metastazların (mikrometastaz) imha edilmesi amacıyla. Henüz başlangıç devresinde olsa bile ve standart muayene metodlarıyla metastaz‎a rastlanmasa bile, her habis hastalıkta mikrometastaz bulunabileceği dikkate alınmalıdır.

Önce hastanın tamamen iyileştirilmesi yani kanserli bütün hücrelerin tamamen ve kalıcı bir şekilde imha edilmesi hedeflenir (küratif‎ tedavi). Günümüzde çocuk ve genç yaştaki kanserli hastaların % 80 kadarında bu hedefe ulaşılabilmektedir [KAA2016‎]. Öte yandan maalesef bazı durumlarda terapi hedefi, ancak kanserli tümörün büyümesinin frenlenmesi ve tümörün neden olduğu şikayetlerin sınırlanması şeklinde belirlenmek zorundadır (palyatif terapi‎).

Aşağıda kemoterapiye ilişkin genel anlamdaki bazı soruları cevaplamayı amaçlıyoruz. Herhangi bir kanser hastalığı söz konusu olduğunda, buna ait soruları tedavi ekibinize sormanızı tavsiye ederiz.