Bulantı ve kusmaya karşı önlem ve bunların hafifletilmesi
yazar: Maria Yiallouros, Dr. med. habil. Gesche Tallen, editör: Maria Yiallouros, Yayın İzni: Prof. Dr. med. Dr. h.c. Günter Henze, türk tercüman: Sait Kont, Last modification: 2018/05/22 https://kinderkrebsinfo.de/doi/e67782
Kemoterapi kemoterapi ve radyoterapibulantıya ve kusmaya neden olabilirler. Bunun şiddeti, ne kadar süreceği ve hangi sıklıkla belireceği, kullanılan sitostatiklere ve bunların dozuna ve de radyoterapi dozuna bağlıdır.
Sitostatikler değişik ölçüde „emetojen“ olabilirler, yani kusmaya neden olabilme potansiyeline sahiptir. Ayrıca her hasta belirli bir ilaca değişik reaksiyon gösterebilir. Çoğu zaman bulantı ve kusma durumları, sitostatik verildikten takriben dört saat sonra belirmektedir.
Serotonin maddesi bulantı ve kusmanın oluşmasında önemli bir rol oynamaktadır. Bu madde vücuda özgü bir elçi maddesidir ve mide ve bağırsakları içine alan sindirim sistemindeki hücrelerde bulunur. Serotonin serbest kalırsa yani salgılanırsa, beynimizdeki kusma merkezi diyebileceğimiz yer aktif hale gelir. Bu olay örneğin mide ve bağırsaklarda bir enfeksiyon durumunda belirebilir. Oluşturulan bulantı ve kusma yardımıyla, vücuttaki zararlı hastalık tetikçileri veya zehirli maddeler çabucak en kısa yoldan vücuttan atılırlar. Bir kemoterapi uygulamasında kullanılan sitostatikler, mide ve barsaklardaki hücrelere de zarar verildiği için, vücut serotonin maddesi salgılar.
Özellikle bazı büyük çocuklarda ve gençlerde eskiden yaşanılan bulantıyı ve bunun yan etkilerini hatırlamak bile, yeniden bulantı oluşmasına sebep olabilir. Bu tür bulantılar tıp dilinde „antizipatorik kusma“ diye adlandırılır.
Bilinmeye değer: Günümüzde artık terapiden kaynaklanan bulantının tedavisi için antiemetik denilen ilaçlar bulunmaktadır. Bunlar kusma hissini hemen hemen tamamen bastırabilir veya onun oluşmasına karşı önlem oluşturabilirler.
Antiemetikler öncelikle serotonin karşıtı maddelerdir. Bunlara serotonin antagonistleri denmektedir. Bunlara bir örnek Ondansetron ilacıdır. Serotonin antagonotisleri, elçi maddesi serotonini aracı madde olarak önlerler ve dolayısıyla beynimizdeki kusturma merkezinin aktif hale gelmesini bloke ederler.
Antiemetikler öncelikle serotonin karşıtı maddelerdir. Bunlara serotonin antagonistleri denmektedir. Bunlara bir örnek Ondansetron ilacıdır. Serotonin antagonotisleri, elçi maddesi serotonini aracı madde olarak önlerler ve dolayısıyla beynimizdeki kusturma merkezinin aktif hale gelmesini bloke ederler.